Wat is zwangerschapsdiabetes
Bij zwangerschapsdiabetes (of diabetes gravidarum) heeft het lichaam problemen met het op peil houden van het glucosegehalte in het bloed. Dit komt door zwangerschapshormonen en een verhoogde insulinebehoefte. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat glucose door lichaamscellen wordt opgenomen, waardoor het bloedglucosegehalte niet te hoog wordt.
Zwangerschapsdiabetes komt voor bij 3 tot 5% van alle zwangerschappen.
Als een vrouw deze vorm van diabetes krijgt, gebeurt dat meestal in de tweede helft van de zwangerschap. Zwangerschapsdiabetes verdwijnt meestal weer na de bevalling. Bij zwangerschapsdiabetes is een dieet vaak voldoende. In deze folder leest u daar meer over. Soms is ook medicatie nodig.
Hoe ontstaat zwangerschapsdiabetes
Tijdens de zwangerschap groeien bepaalde weefsels van de moeder (baarmoeder, borsten, reserve-vet) en ontwikkelen het kind en de moederkoek (placenta) zich. Daarom verandert de stofwisseling van de moeder. Voeding bestaat uit eiwitten, vetten en koolhydraten. Koolhydraten worden in de darmen verteerd tot glucose. De glucose komt in het bloed (bloedsuiker). Vanuit het bloed moet de glucose de lichaamscellen in, waar het voor de nodige energie zorgt. Voor die laatste stap is insuline nodig, een stof uit de alvleesklier. Tijdens de zwangerschap werkt de insuline minder goed. Daardoor blijft er meer glucose in het bloed. Bij een normale zwangerschap gaat de alvleesklier dan méér insuline aanmaken maar bij zwangerschapsdiabetes gebeurt dit niet voldoende. Er komt te veel glucose in het bloed: de bloedglucosewaarde wordt te hoog
Wat zijn de symptomen?
Doordat er te veel glucose in het bloed zit, wordt er glucose via de urine uit het lichaam uitgescheiden. Daarom wordt tijdens de zwangerschap de urine gecontroleerd, samen met de bloedglucosewaarde. Andere aanwijzingen die kunnen duiden op zwangerschapsdiabetes zijn:
- Veel vruchtwater;
- De baby is groot voor de duur van de zwangerschap.
Het risico op zwangerschapsdiabetes is groter als:
- de vrouw ouder is dan 35 jaar;
- een vorig kind bij de geboorte zwaarder was dan 8 pond;
- diabetes voorkomt bij eerstegraads familieleden;
- de vrouw eerder een miskraam gehad heeft;
- de vrouw overgewicht heeft.
Gevolgen van een te hoge bloedsuiker
Als de moeder te veel glucose in haar bloed heeft, geeft zij dit door aan haar kind. Het kind gaat meer insuline aanmaken en neemt extra glucose op in zijn lichaamscellen. Daardoor groeit hij sneller en wordt hij zwaarder dan bij een normale zwangerschap.
Daardoor kan het zijn dat de weeën eerder beginnen en de baby te vroeg geboren wordt. Enkele dagen na de bevalling is bij de moeder de zwangerschapsdiabetes in veel gevallen weer verdwenen. Maar omdat het kind in de buik van zijn moeder veel glucose kreeg, maakt hij zelf nog steeds veel insuline aan. Na de bevalling krijgt het kind veel minder glucose. Daardoor kan zijn bloedglucosewaarde een paar dagen laag zijn, tot zijn lichaam een evenwicht heeft gevonden tussen insuline-aanmaak en glucosetoevoer. De bloedglucosewaarde van het kind wordt na de bevalling dan ook in de gaten gehouden.
Doel behandeling
Het doel is om de bloedsuikerwaarden te normaliseren én dat je een normale gewichtstoename tijdens de zwangerschap hebt. Hiermee zorg je ervoor dat je baby zo gezond mogelijk kan groeien in de buik.
Streefwaarden bloedglucose
Van de diabetesverpleegkundige heb je een bloedsuiker meter meegekregen en een dagboekje. Hierin kan je je gemeten waarden opschrijven. De streefwaarden die tijdens de zwangerschap worden aangehouden zijn:
- Nuchter: < 5,3 mmol/l
- 1 uur na de maaltijd: < 7,8 mmol/l
Normale gewichtstoename tijdens de zwangerschap
- gemiddeld 12,5 kg bij gezond gewicht vóór de zwangerschap
- gemiddeld 7 kg bij BMI >30kg/m2 vóór de zwangerschap
Behandelteam
Wanneer er bij u zwangerschapsdiabetes is geconstateerd krijgt u een afspraak met de internist, diabetesverpleegkundige van het WZA en de diëtist (Diëtistenpraktijk GLI Drenthe) die verbonden is aan het WZA.
Algemene adviezen zwangeren
Voor iedere zwangere is het goed om voor een gezonde groei van je kindje te zorgen voor een gezond eetpatroon, voldoende lichaamsbeweging, geen alcohol en om niet te roken.
Klik hier voor meer informatie over algemene voedingsadviezen voor zwangere vrouwen.
Tijdens de zwangerschap is het vooral belangrijk dat je gezond en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf. Zo krijgt je baby de voedingsstoffen binnen om te groeien. Als u zwangerschapsdiabetes hebt, krijgt u dieetrichtlijnen die helpen om de bloedglucosewaarde te laten zakken. Daarnaast zijn er een aantal aandachtspunten; zo is het belangrijk dat je foliumzuur en vitamine D slikt.
Basis – Gezonde Voeding
Als je gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf, dan krijgen jij en je kind voldoende goede voedingsstoffen binnen. Voedingsstoffen zijn eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen. Al deze voedingsstoffen gebruikt je kindje om te groeien. Varieer vooral volop met groente en fruit om alle voedingsstoffen in groente- en fruit binnen te krijgen. Kies verspreid over de week voor verschillende soorten. Het is ook goed om af te wisselen vis, peulvruchten, vlees en ei.
Voedingscentrum – Gezonde voeding tijdens de zwangerschap
- Tips om voldoende vezels binnen te krijgen
- Tips om voldoende groente binnen te krijgen
- Tips om voldoende fruit binnen te krijgen
- Tips om voldoende zuivel binnen te krijgen
Onderdelen gezonde voeding
Om je te helpen gezond te eten heeft het Voedingscentrum de schijf van 5 gemaakt. Elk voedingsmiddel dat hierin is opgenomen bevat verschillende voedingsstoffen zoals eiwitten, koolhydraten, vetten en ook vitaminen en mineralen in wisselende hoeveelheden. Hieronder staan de vakken van de schijf van 5 en de aanbevolen hoeveelheden die je nodig hebt voor een gezond dagmenu. Klik op de plaatjes voor meer informatie
Dieet bij zwangerschapsdiabetes
Goede bloedsuikerregulatie
-volgt- [under construction]
Variëren in de voeding
In de volgende lijst staan voedingsmiddelen vermeld zoals brood, melk, aardappelen etc. met de
hoeveelheid koolhydraten. Daaronder staan de variatiemogelijkheden die dezelfde hoeveelheid koolhydraten
-volgt- [under construction]
Meer informatie / apps
- Eetmeter app – digitaal eetdagboek wat als app is te downloaden en te gebruiken op de pc
- ZwangerHap – App van het voedingscentrum over gezond eten tijdens de zwangerschap
- Diabetesfonds – Hoeveel suiker zit er in … . – informatie over suikergehalte van veel producten met handige lijsten
- Folder – Zoet Zwanger, leefstijl na de zwangerschap – informatie over het voorkomen van diabetes type 2 na de zwangerschap
- Kies ik gezond app – App waarbij je producten kunt scannen in de supermarkt en advies krijgt over een gezonde productkeuze
Vragen
Mocht u na het lezen van de informatie nog vragen hebben mail of bel gerust met ons! Telefoon: (0592) – 342660 | www.glidrenthe.nl | Email: info@glidrenthe.nl
(c) Dietistenpraktijk GLI Drenthe 2023. Bovenstaande adviezen zijn bedoeld als extra informatie naast uw persoonlijk dieetadvies.